Eğer bu satırları okumaya başladıysanız şirketiniz muhtemelen bir veya daha fazla girişimle, yatırım yapmak için ilgileniyor. Ya da sadece kendinize şu soruyu sordunuz: Bir girişimin yatırıma uygun olduğu nasıl anlaşılır? Bir yatırım kararı vermeden önce, fırsatın hem stratejik hem de finansal açıdan mantıklı olduğundan emin olmalıyız. Biz de bugün yatırım yaptığınız şirketin doğru seçenek olup olmadığınızı anlamanızı sağlayacak 10 adımlı bir yol hazırladık. Hazırsanız yürümeye başlayalım!

1) Başlangıç değerlendirmeleri

Başlangıç aşamasında yani bir karar vereceğiniz zaman, her iki taraf için de en faydalı seçeneği seçmenizi sağlayacak hızlı bir değerlendirme izleyeceğinizi söyleyin. Bu durum karşınızdaki girişim için aranızdaki ilişkiyi inşa eden değerli bir doğrulama alıştırmasıdır.

Bu adımları izleyerek, girişime akıllı sermayenin sizin için ne anlama geldiğini gösterebilirsiniz. Masaya sermaye koymadan önce akıllı kısmını masaya koyduğunuzu anlamalarını sağlayın. Resmi bir yatırım veya fiili finansal yatırım yapmadan önce, bu rehberi takip ederek ciddi bir zaman, enerji ve bilgi yatırımı yapmış olacağınızı unutmayın.

2) Hedefler ve strateji

Peki ya bir girişime yatırım yapma konusundaki ilginizin ardındaki hedef nedir? Unutmayın, para dahil olmadan önce önemli bir zaman, enerji ve bilgi yolu yatırımı vardır. Bu nedenle yatırım değerlendirmesine girmeden önce, bu sürecin kurumsal hedeflerini ve beklenen sonuçlarını net bir şekilde belirlemeniz gerekir. Bu, bu hedeflere en iyi şekilde ulaşacak doğru yaklaşıma karar verirken geri dönüp kontrol edeceğiniz temel nokta olacaktır.

Niyetinizi tanımlamak ve tam olarak belirlemek bu süreçte daha fazla karar vermeyi destekleyecek ve bu hedeflere ulaşmaya katkıda bulunmayan, yolunuzu zorlaştıran potansiyel iş birlikleri için harcayacağınız hem zaman hem de para kaybını önleyecektir.

3) Saha

Saha, bir girişimin yatırım potansiyelini değerlendirmek ve resmi ilişkiyi başlatmak için çok önemli bir deneyim alanıdır. Sadece kurucu ile resmi olmayan bir toplantı yapmak cazip gelebilir ancak sonrasında yapılacak sunumun tarih ve saat detayları net bir şekilde belirlenmeli ve resmi tutulmalıdır. Bu şekilde, daha sonra ki yatırım sürecine devam etmeye karar vermeniz durumunda, iş birliğinizin gidişatını belirleyecek olan plana hazırlıklı gelmeleri gerektiğini ekibe işaret etmiş olursunuz.

Saha brifinginizde, sahada ne görmeyi beklediğinizi açıkça belirtin. Onları da yaratıcı olmaya teşvik edin ancak temel bilgiler kesinlikle ele alınmalıdır. Onlar açıklama yaparken vücut dillerini gözlemleyin ve birçok “neden” sorusu sorun. Onlara çekici gelebilirsiniz ancak henüz tavsiye vermemeye çalışın, çoğunlukla açıklayıcı sorular sorun. Şimdilik, sadece ilişkiyi kurmaya odaklanın.

4) Bilgi Değişimi

Artık sahayı gördünüz, girişim hedeflerinizi belirlediniz ve belirli bir startup ile hızlı bir yatırım değerlendirme sürecine girmeye karar verdiniz. Peki sırada ne var? Bilgi alışverişi. İş birliğini doğru temel üzerinde başlatmak için, ihtiyaç duyacağınız yeterli bilgiyi önceden talep ettiğinizden emin olun; çünkü bu bilgiyi edinmek genellikle biraz zaman alır. Söz konusu bilgiler neler mi?

  • Saha belgesi,
  • İş modeli,
  • Takım CV'leri ve Organizasyon şeması,
  • Müşteri bilgileri, satış referansları,
  • Mevcut yatırım ve sermaye yapısı,
  • Finansal bilgiler (örn. Gelir/gider)
  • Tüm ürün ve hizmetlerin açıklaması,
  • Tedarikçi veya önemli ortaklık bilgileri,
  • Yasal bilgiler.

5) Girişim Olgunluğunun Değerlendirilmesi

Bu sürecin doğrulama aşamasında zaman ve enerji harcamadan önce, girişimin ne kadar olgun olduğunu değerlendirerek bu girişime yatırım yapmak için ne kadar çaba gerekeceğini tanımlamanız gerekir. Bu da doğal olarak ne kadar kaynak ayırmanız gerektiğini etkiler.

Farklı olgunluk seviyelerindeki girişimler, farklı doğrulama yolları gerektirir. Startup'lar doğal olarak risklidir. Örneğin pazara uygun bir yer bulmuş ve büyümek isteyen Scaleup'lara kıyasla çeşitli yönlerin doğrulanması için daha fazla zamana ihtiyaç duyulacaktır.

6) Etki ve Etkinlik metrikleri

Bir girişimin ilk odak noktası öğrenmek olmalıdır. Öğrendikten bir süre sonra kazanmalıdır. Kazanmaya odaklanmaya başlarsanız, işleri doğru bir şekilde inşa ederek başlarsınız. Ancak öncelikle öğrenmeye odaklanırsanız, inşa edilecek doğru şeyin ne olduğunu merak ederek başlarsınız. İşte yatırımcıların da aradığı zihniyet tam olarak bu.

7) Girişim doğrulama

Yatırım yapıp yapmamaya karar vermeden önce girişimin 5 yönünün doğrulanması gerekir.

Bu aşamada harcayacağınız süre, girişimin vadesine bağlıdır. Tipik olarak, erken aşamada bir girişim ​​için, seçilen sorunun gerçekten çözülmeye değer olup olmadığını doğrulamak adına önemli miktarda zaman ve kaynak harcarsınız. Sorun alanı analiz edildikten sonra çabalarınız, girişimlerin çözüme yönelik çözümlerinin sorunu etkili ve ölçeklenebilir bir şekilde çözüp çözmediğini belirlemeye odaklanabilir.

8) Girişim değerlemesi

Değerleme görüşmesinin günü geldiğinde, işler iki dost arasında geçen konuşmadan biraz farklı olabilir. Hepimizin bildiği gibi iş başka arkadaşlık başkadır. Bu sebeple söz konusu görüşmede tarafsız bir izleyeni bulundurmanızı tavsiye ederiz.

Sorun şu ki: Olgun şirketlere değer biçmek piyasa değeri ve satış katlarını kullanarak oldukça basitken yeni başlayan girişimlere değer vermek genellikle daha belirsizdir ve yalnızca parayı değil, aynı zamanda harcanan enerjiyi de içerir. Bununla birlikte, bu konuşmalar bazen oldukça spontane bir şekilde de gerçekleşebilir.

9) Yatırım kriterleri

Yukarıda da bahsettiğimiz 5 temel özelliği doğruladıktan sonra, kim, nasıl ve hangi sorularını ele alıp almadığınızı ölçmek için bir kontrol listesi kullanabilirsiniz. Bu listede yer alan bazı maddeler ise;

  • Kurucunuz/lideriniz güvenilir mi?
  • Hedef müşteri hazır mı?
  • Sürdürülebilir rekabet planınız hazır mı?
  • Şirketinizin borç düzeni nasıl olacak?

10) Son karar

Sırada en önemli adım var. İlk görüşmenizi yaptınız, hedefleri belirleyip sahada girişimi değerlendirdiniz., girişimin olgunluğunu da gözden geçirerek gerekli soruları sordunuz ve karar aşamasındasınız. Eğer karşınızdaki startup sizin seçeneklerinizi karşılıyorsa, harcadığınız zamanla girişimin yaptıkları örtüşüyorsa yatırım yapma kararı alabilirsiniz. Yalnız, kararınız olumsuz yöndeyse bunu startup ekibine iletebilirsiniz. Olumlu karar aldığınız zaman kapsamlı durum tespiti başlatarak harekete geçebilirsiniz. Yasal ve hukuki işlemleri sıraladıktan sonra da hazırlayacağınız bir zaman çizelgesi ve yol haritası sizin işinizi kolaylaştıracaktır.