Autopilot kullanan sürücülerin araç içindeki davranışlarını araştıran bu çalışmanın sonuçları sizleri çok şaşırtmayabilir. Araç, şerit çizgileri arasında trafiği takip ederek kendi kendine ilerlerken; Tesla sürücüleri Autopilot sisteminin açık olduğu seyahatlerde, sistemin kapalı olduğu seyahatlere kıyasla gözlerini uzun süreli olarak daha fazla yoldan ayırıyor.
Massachusetts Institute of Technology (MIT)’nin Agelab laboratuvarında çalışan dört araştırmacının yaptığı çalışmada, 290 ayrı durumda Autopilot'u devre dışı bırakmadan önce ve sonra sürücülerin gözlerinin odaklanmasına ilişkin gözlemlere dayalı bir model oluşturdular.
Araştırmanın ulaştığı sonuç gayet net: Autopilot aktifken, sürücüler normal sürüşe göre yola daha az bakıyor ve sürüşle alakalı olmayan alanlara daha fazla odaklanıyorlar. Ayrıca, sürücüler yola bakmadıkları süreyi yola tekrar baktıklarında önlerine daha fazla bakarak telafi etmiyorlar.
Gelişmiş sürücü yardım sistemleri yıllardır otomobillerde kullanılıyor. Bu sistemlerden ilki olan adaptif hız sabitleme sistemi, sürücülerin ayaklarını pedallardan çekerek sadece direksiyonu kontrol etmelerini sağlıyor. Şu an satışta olan birçok otomobilde bulunan otomatik acil durum fren sistemleri, aktif şerit takip sistemleri, kör nokta uyarı sistemleri ve çapraz trafik uyarı sistemleri de sürücülere yardımcı olan diğer özellikler arasında yer alıyor. Yol yardım şirketi AAA üç yıl önce yayınladığı makalede bu sistemlerin, ABD’de trafikte bulunan her araca takılması halinde kazaların yüzde 40’ının, yaralanmaların yüzde 27’sinin ölümlerin de yüzde 29’unun önlenebileceğini belirtti.
İşin karmaşık kısmı ise bağımsız çalışan bu sistemlerin birbirine entegre edilmesi ile aracın otoyollarda sürücü müdahalesine gereksinim durmadan uzun süreler boyunca kendi kendine ilerleyebilmesi. Bu çabaların hedefi adaptif hız sabitleme sistemleri ile sürücünün pedallardan ayağını çekebildiği gibi otonom sistemler sayesinde ellerini de direksiyondan çekebilmesini sağlamak.
Fakat bu hedef başarıldığında ve eller serbest sürüş yaygınlaştığında, sürücülerin acil bir durum yaşandığında veya arabaların sistemlerinde bir sorun yaşandığında kontrolü almalarını sağlayacak kadar etraflarına dikkat etmelerini nasıl sağlayacağız?
Guidehouse Insights'ın baş araştırma analisti olan ve uzun bir süredir otonom güvenlik sistemleri üzerine çalışan Sam Abuelsamid, “Piyasaya çıkacak bütün eller serbest sürüş sistemleri, sürücünün başının duruşunu ve bakışlarını takip etmek için kızılötesi kameralar kullanıyor.” diyor. Otomobil üreticilerinin direksiyona da müdahale etmesine gerek kalmayan, sürücülerin dikkatlerini yolda tutmalarını sağlamak için kullandıkları direksiyon tork sensörlerinin (Bu çeşit sensörler Tesla’nın Autopilot sistemi, Ford’un Copilot 360+ sistemi ve Nissan’ın ProPilot sistemi gibi çeşitli otonom sürüş sistemleri kullanıyor) yerine göz takip sisteminin daha etkili olacağını belirtiyor.
Tesla, daha başarısız sistem kullanmakla kalmıyor, kullandığı sistem de kolayca kandırılabiliyor. Kullanımını elbette tavsiye etmediğimiz ve tepkiler yüzünden satıştan kaldırılan bazı aksesuarlar ile sistemi kandırarak direksiyona hiçbir müdahalede bulunmadan Tesla aracınızı sürebilirsiniz.
Hepimizin sosyal medyada gördüğü bu tarz videolarda ise araç Autopilot sisteminde ilerlerken sürücü koltuğunda veya arka koltukta uyuyan sürücüler görüyoruz.
Tesla’nın Üzerine Fazla mı Gidiliyor?
Reuters’ın 22 Eylül’de yayınladığı yazıda bizim de yer verdiğimiz NHTSA (Amerikan Ulusal Karayolu Trafiği Güvenliği İdaresi) soruşturmasına konu olan kazalara değiniliyor. Soruşturmada yer alan Tesla ve park etmiş acil durum araçlarının karıştığı kazalardan üçünde Autopilot sistemi kaza nedeni olarak kabul edilmedi.
Sam Abuelsamid, Car and Driver’a verdiği demeçte, “Şahsen, otomasyon seviyesinden bağımsız olarak tüm araçlar için kızılötesi tabanlı sürücü göz takibini zorunlu kılmaktan yana olurdum. Telefon kullanmak ve uykulu araç kullanmak gibi sürücünün dikkatini dağıtan şeylere karşı, elde taşınabilir cihazların kullanımını yasaklayan herhangi bir yasadan çok daha etkili caydırıcı bir seçenek olacaktır." dedi.
Kubilay Koyuncuoğlu
Tesla ise Autopilot sisteminin doğru kullanıldığında insan sürücülerden daha güvenli olduğunu iddia ediyor. Sistemin ne kadar güvenli olduğunun doğrulanması için bütün kazaların NHTSA tarafından incelenmesi gerekebilir. O zamana kadar MIT’nin bu çalışması Tesla sürücülerinin nelere dikkat ettiklerine dair önemli bir kaynak olarak kullanılacaktır.
