İnsanlık Covid-19 ile dört koldan amansız bir mücadeleye girmiş durumda. Hayatın her alanında pandemik hastalığın etkilerini hafifletmeye çalıştığımız şu günlerde bir destek de köpek dostlarımızdan geldi. Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu ile Durham Universitesi'nin kontrollü koşullar altında köpeklerin Covid-19 enfeksiyonunu koklayarak tanımlayıp tanımlayamayacağını inceleyen denemenin birinci aşaması tamamlandı.
Araştırmanın ilk sonuçları bir ön baskı çalışmasında yayınlandı. Paylaşılan bilgilere göre köpekler Covid-19'u tespit etme konusuna pati atabilir. Zira araştırmadaki köpekler, hastalığı tespit etme konusunda %82-94 civarında bir duyarlılık oranı gösterdi.
Çalışmaya dört ila altı yaşları arasında değişen altı köpek katıldı. Grupta; Labrador, Golden Retriever ve Cocker Spaniel ırklarından katılımcılar yer alıyor. Araştırmacılar, köpeklerin altı ila sekiz haftalık eğitimden sonra Covid-19'un kokusunu alabildiğini söyledi. Faz 1 denemesinde, çalışan köpeklere giysi ve maske örneklerinde Covid-19 tespit etme görevi verildi. Araştırmacılar, köpeklerin Covid-19 için pozitif ve negatif örnekleri ayırt edip edemediğini inceledi.
Sonuçlar son derece heyecan verici
Çalışmada bir proje lideri olan James Logan, "Sonuçlar son derece heyecan verici" dedi. "Bir kişi asemptomatik olsa bile, köpekler Covid'i inanılmaz bir hız ve doğrulukla tespit edebilirler" diye de sözlerine ekledi.
Çalışmanın en can alıcı noktası enfeksiyonun kimyasal analizi oldu. Araştırmalar Covid-19 ile ilişkili "farklı" bir koku olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu kokunun arkasındaki kimyasalları tam olarak belirleme sürecindeler.
Projede görev alan bilim insanları, hala bir PCR testinin Covid-19'u tespit etmek için hala en ideal yöntem olduğunu söylüyor. Bununla birlikte köpeklerin kalabalıklar içerisinde ya da uluslararası seyahat noktalarında Covid-19'u taramak için daha hızlı ve daha kolay bir yol sağlayabileceğini öne sürüyorlar. Köpekler ayrıca, hatalık taşıyan insanların kalabalıklara çekinmesinde önemli bir rol sağlayabilir.
Bununla birlikte köpeklerin Covid-19 tespitinde kullanılması köpekler için de risk teşkil ediyor. Araştırmadan bağımsız olan Bristol Üniversitesi Veteriner Okulu'nda karşılaştırmalı immünoloji profesörü Mick Bailey yaptığı açıklamada; "Köpeklerin hem asemptomatik hem de insanlarda olduğu gibi değişken hastalık seviyeleri ile ilişkili SARS-CoV-2 (Covid-19'a sebep olan virüs) enfeksiyonu rapor edilmiştir. Bu nedenle köpeklerin kasıtlı olarak nefes ve potansiyel olarak enfekte olmuş kişilerin kıyafetlerini koklamak için kullanılması, köpekler için biraz risk gibi görünüyor.” dedi.
Bailey ayrıca şu sözleri ekliyor: Bunu bir şekilde atlatmanız gerekiyor, örneğin koklayıcı köpekleri aşılamak gibi. Şu anda, köpeklerde kullanım için lisanslı hiçbir SARS-CoV-2 aşısı yok, ancak insanlar için onaylananların işe yaramayacağını düşünmek için hiçbir neden yok. Yine de köpeklerde bildirilen düşük enfeksiyon insidansı, bir faz 3 denemesini zorlaştıracaktır.
Köpek dostlarımızın Covid-19 tespiti üzerine gerçekleşen çalıma faz 2 aşaması ile devam edecek. Çalışmanın 2. aşaması, köpeklerin giysi yerine virüs bulaşmış kişiler üzerindeki tespit yeteneklerini test edecek.
Kaynak: LHSM - Using dogs to detect Covid-19 / CNN - Early research suggests dogs might be able to sniff out Covid-19 infections
