Fark etmişsinizdir elbet, Facebook pek de parlak günlerden geçmiyor. Frances Haugen ile başlayan eski çalışan itirafları şirketin başını bir süredir ağrıtıyor. Kar etmeyi, kullanıcı güvenliğinin önüne koyduğuma dair iddialar şirkete zorlu günler yaşattı. Ayrıca şirket bir süredir yenilik peşinde metaverse macerasına atılmaya hazırlanıyor. Yaşadığı güven kaybı ve değişim aşkı Facebook'u yeniden markalaşmaya götürüyor.
Facebook adını değiştirmesi ilk olarak The Verge'den Alex Heath tarafından paylaşılan yazıyla gündem oldu. Bu hafta içerisinde de Facebook'un yeni adını ve kimliğini duyurması bekleniyor. Hatta bu gecikmenin en büyük sebebi CEO Mark Zuckerberg'in bir nihai isme karar vermemesi olarak görülüyor. Peki Facebook neden bir anda marka değişimine gidiyor? Gelin bu sorunun cevabına birlikte bakalım.
Yeni bir karar değil
Esasında bu karar bir anda alınmış bir karar değil. Kaynaklar, şirketin en az son iki aydır bu değişimi ciddi bir şekilde tartıştığını iddia ediyor. Dahası şirketin eski pazarlama müdürü Antonio Lucio ise üç yıl önce kurumsal markayı uygulamalarından ayırmaya başlaması için Facebook'a baskı yaptığını söylemişti; ona göre şirket adını "FB Inc." veya tamamen büyük harfli bir "FACEBOOK Corporation" olarak değiştirmeliydi.

Şirketin bu değişikliğe gitmesinin iki temel nedeni var. Bunlardan ilki 2016 ABD seçimlerinden sonra ortaya çıkan spekülasyonlar. Donald Trump'ın kazandığı seçimler sonrası ortaya çıkan Cambridge Analytica skandalı, Facebook'un itibarı sürekli hasar almaya başladı. Bunu takip eden FTC soruşturması; Kongre antitröst soruşturması ve son olarak Frances Haugen'in bilgi uçurmasıyla başlayan, eski çalışanların itiraflarıyla sarsılan bir Facebook, epey bir güven kaybı yaşadı.
Bu durum Facebook'a karşı vaziyet alınmasına yol açtı. Ülkeler özellikle de kullanıcı verileri konusunda sosyal medya platformuna bir takım düzenlemeler getirmek istiyor. Geçtiğimiz günlerde Avustralya ve Yeni Zelanda bu konuda reşit olmayan kullanıcıların bilgilerini korumak üzere yasa çıkarmaya hazırlanıyor.

Facebook'un bakış açısından daha da endişe verici olan ise genç neslin ürünlerini ebeveynlerinden daha az gerekli bulduğuna dair işaretlerin giderek artması. En azından, bugünün çocukları artık Facebook'u havalı bulmuyor. Ülkemizde Facebook'un "Boomer" amca-teyzelere ev sahipliği yapan bir platform olduğu anlayışı hakim.
Facebook'un Geleceği: Metaverse
Facebook'un isim konusundaki fikrini değiştirmesinin ikinci nedeni, uygulamanın Facebook şirketin geleceği olmaması. İşler yolunda gitmiş olsa yani Cambridge Analytica hiç gerçekleşmemiş olsa, eski çalışanları şirket hakkında olumlu konuşsa ve de Zuckerberg ABD Kongresi önüne çıkmak zorunda kalmamış olsa bile, Facebook'un ürünlerini bir şemsiye altına toplaması gerekiyordu.

Mark Zuckerberg şirketin geleceğini metaverse olarak belirlemiş durumda. Ayrıca şirket; günün sonunda Zuckerberg'ün, akıllı telefonlar kadar yaygın olacağına inandığı AR gözlükleri gibi tüketici donanımları üreten 10.000'den fazla çalışana sahip. Zuckerberg, temmuz ayında yine The Verge'e konuşmuş ve "İnsanlar önümüzdeki birkaç yılın içerisinde bizi bir sosyal medya şirketi olarak değil de bir metaverse şirketi olarak görmeli" sözleriyle hedefinden bahsetmişti.
Dün ortaya çıkan Facebook çeyrek kazanç bülteninde de Facebook; "Bu uzun vadeli vizyonu hayata geçirmeye kararlıyız ve önümüzdeki birkaç yıl için yatırımlarımızı artırmayı umuyoruz." diye sözlerine yer verdi. Öyle ki şirket, AR ve VR donanımı, yazılımı ve içeriği oluşturmakla görevli metaverse bölümü olan Facebook Reality Labs'a bu yıl en az 10 milyar dolar harcamayı planlıyor. Facebook, AR ve VR'yi "gelecek nesil çevrimiçi sosyal deneyimlerin özü" olarak görüyor.

Facebook, hedefleri genişledikçe şirket adını değiştiren ilk tanınmış teknoloji şirketi değil. 2015'te Google, kısmen artık sadece bir arama motoru değil, sürücüsüz arabalar ve sağlık teknolojileri üreten şirketlerden oluşan genişleyen bir holding olduğunun sinyalini vermek için Alphabet adlı bir holding altında tamamen yeniden örgütlenmişti. Ve Snapchat, 2016'da Snap Inc. olarak yeniden markalaştı. Aynı yıl kendisine bir "kamera şirketi" demeye başlayan şirket, ilk Spectacles kameralı gözlük çiftini piyasaya sürmüştü.
Peki Facebook'un yeni adı ne olacak?
Bu sebeple Facebook artık eski sosyal medya uygulamasının adıyla anılmak istemiyor. Mark Zuckerberg önderliğinde şirket hedefini gelecek teknolojiler olarak belirlemiş durumda. Ayrıca yukarıda bahsettiğimiz Facebook adının kötü şöhretini de geride bırakmak istiyor.

Yeni adın ne olacağını sorusuna gelirsek: Açıkçası bu şu anda tam bir muamma. Bu yazıyı hazırlarken en büyük endişem, şirketin yeni ismini ben yazıyı bitirmeden açıklamasıydı. Facebook yeni ismini her an açıklayabilir.
Ancak bu kanıda genel kanı, şirketin yeni kimliğini 28 Ekim'de gerçekleşecek olan şirketin yıllık Connect konferansında açıklayacağı yönünde. CEO Mark Zuckerberg'in de katılacağı bu konferans için biz alarmımızı şimdiden kurduk. Yeni isim, şirketin en gözde hedefi olan metaverse ile ilgili mi olacak? Yoksa daha bağdaştırıcı, çatı bir isim mi göreceğiz? Bu soruların cevabı önümüzdeki günlerde cevaplanacak gibi duruyor.