Günümüzde hemen hemen her şey gibi, liderlik kavramı da değişti ve ebeveynlerimizin veya büyükanne-büyükbabalarımızın neredeyse tanıyamayacağı bir hale büründü diyebiliriz. Bundan bir kaç on yıl önce, liderler için işler daha basit görünüyordu. Patron olmak sizi çalışanların gözünde otomatik olarak lider yapardı. Artık herkes birden fazla şapka takıyor, bu sebeple de çizgiler daha bulanık ve patron olmak sizi otomatik olarak lider yapmıyor. Liderlik artık tepede yoğunlaşmıyor. Bu durum organizasyon şemasını da alt üst etti diyebiliriz.
Bugün sahip olduğumuz tüm araçlarla, daha iyi bir lider olmamak için hiçbir mazeret yok. Bir adım daha ileri gidersek, iyi bir lider olmanın bile yeterli olmadığını söyleyebiliriz. Son yıllarda gözde olan düşünce ileri atıldı; "Hizmetkar bir lider olmalısın". Hizmetkâr liderlik, “bireylerin yaşamlarını zenginleştiren, daha iyi organizasyonlar inşa eden ve nihayetinde daha adil ve duyarlı bir dünya yaratan bir felsefe ve uygulamalar dizisi” olarak tanımlanmaktadır.
Kahraman bir lider olmak için, sizden önce gelenlerin - orada bulunmuş ve bunu yapmış ve bunu kanıtlamak için savaş yaralarına sahip olanların tavsiyelerini almalısınız. Kahraman liderler, kendilerinin (ve diğerlerinin) yararına olan fırsatlara meraklı, nabzını tutan ve sektörlerini rahatsız edebilecek sorunların yanıtlarını bilen akıl hocaları ve uzmanlarla çevrilidir.
Hizmetkar liderlik de aynı paraleldedir. Buradaki hizmetkar kavramı, ayak işleri yapan bir çocuk olmak ya da üstlerinize boyun eğmekle ilgili değildir. Örnek olarak liderlik etmek ve bunu ileriye taşımakla ilgilidir. Hizmetkâr lider olmak sadece organizasyon dışındaki başkaları için yapabileceklerinizle ilgili değildir. Değerlerinize hizmet etmek, aynı değerleri yansıtan ve düşünce çeşitliliği de dahil olmak üzere çeşitliliği kucaklayan bir kültür yaratmak ve inançlarınızın cesaretini öğrenmeye istekli olmaktır.
Şirketinizin değerleri nelerdir? Ekipteki herkes, şirketin ve bir lider olarak sizin neyi temsil ettiğiniz konusunda net mi? Gallup verilerine göre, çalışanların yalnızca yüzde 27'si şirketlerinin değerlerine güçlü bir şekilde inanıyor. Başarılı liderler olacaksak, bu sayıların çok artması gerekiyor. Bu nasıl yapılabilir?
İşte daha iyi bir hizmetkar lider olmak için dört adım:
Düşünce çeşitliliğini teşvik edin.
Çeşitlilik sayısız şirketinizin özelliklerini kapsar. Bu durum cinsiyet, ırk, etnik köken, cinsellik veya siyasi ve dini inançlardan daha fazlası ile ilgilidir. Aynı zamanda farklı düşünmekle de alakalıdır. Farklı bir ekibe sahip olmak, insanların parçası olmak istedikleri bir ortamı teşvik eder. Glassdoor tarafından yapılan araştırmaya göre, aktif iş arayanların yüzde 67'si, iş tekliflerini değerlendirirken çeşitli bir işyerinin kendileri için önemli olduğunu söylüyor ve işverenlerin yüzde 57'si, çeşitliliğe öncelik vermek için daha fazla çaba göstermek istiyor.
Hizmetkar liderlik, herkesi kalıpların dışında düşünmeye teşvik eder ve iğneyi ileriye taşımakla görevlendirildiği zaman her bakış açısını dikkate alır. Nihai karar, kolektif bir işbirliğinin ve fikir alışverişinin yan ürünüdür. Güç asla bir kişiye değil, takımdaki herkesin sonuca katkıda bulunmasına bağlıdır. Herkese masada yer veriyor musunuz?
Bir güven kültürü yaratın.
Güven, kırıldığında yeniden kazanılması en zor şeylerden biridir. Bir lider nasıl bir güven kültürü yaratabilir? Cevap; şirketteki herkese misyonun ne olduğunu, yaşamaları beklenen değerlerin neler olduğunu ve genel vizyonun ne olduğunu açıkça ileterek. Gallup'un küresel bir veri tabanı, üç çalışandan yalnızca birinin, kuruluşlarındaki liderliğe güvendikleri konusunda kesinlikle hemfikir olduğunu ortaya koyuyor.
Yöneticiler nasıl daha yüksek bir güven düzeyi oluşturabilir? Cevap; her şey hakkında net olarak. Tüm iletişimlerin spesifik olması ve yukarıdan aşağıya organizasyonun her bir düzeyine yayılması gereklidir. Şeffaf değilseniz ve net bir amaç için liderlik edemiyorsanız, kimse sizi takip etmeyecektir. Şeffaf olmak, iş performansıyla doğrudan bir ilişkisi olan güveni besler. Unutmayın, güven kazanılır, verilmez. Ekibinizin güvenini kazandınız mı?
Bencil olmayan bir zihniyete sahip olun.
İş dünyasında uğruna çalışılan şey sizinle alakalı değildir. Hiçbir zaman olmadı ve olmayacak. İşiniz her şeyi yapan insanlarla ilgilidir, ekibinizle ilgilidir. Kendinize sorun: Motoru çalıştıran çarklar olmasaydı nerede olurdunuz? Liderlerin yaptığı yaygın bir hata, el ele gitmeleri gerektiğinde kârların ve insanların ayrı varlıklar olarak görülmesi gerektiğini düşünmektir. Biri olmadan diğerine sahip olamazsın, öyleyse neden onları ayrı tutuyorsun? Büyük kahraman liderler, başkalarının başarısını kolaylaştırmaya yardımcı olur ve herkesin değerli olduğunu ve katkılarının şirketin genel başarısı için önemli olduğunu hissettirir. Survey Monkey'e göre, ankete katılanların yüzde 43'ü takdir edilmenin kendilerini daha güvende hissettirdiğini söyledi. Dahası, yüzde 78'i şükran aldıktan sonra mutlu hissetti.
Büyük liderler değişimi birçok yönden yönlendirir, ancak bencil olmama, nihayetinde işlerini büyütmelerine ve uzun süreli bir miras yaratmalarına izin verir.
Başkalarını da liderliğe teşvik edin.
Harika bir ekip kurmanın gücünü anlayan liderler, gelecek nesil liderleri geliştirme ihtiyacını anlıyor. Bu, bir gün işinizi elinizden alma potansiyeline sahip, aranızda bulunan birine mentorluk yapmaktan daha fazlasıdır. Baby Boomers emekli olurken, liderlerin gelecek nesli şekillendirmesi çok önemli, ancak önlerinde zorlu bir görev var. İK ve Y kuşağı hakkında bir white paper, Y kuşağının yüzde 63'ünün liderlik gelişimi eksikliği hissettiğini belirtiyor. Bu bizi korkutmalı, çünkü biz emekliliğin tadını çıkarırken işleri kim devralacak? Eğer şekil vermezsek, cevap hiç kimse olmayacak!
Rafet Alp Toprak
Liderliği teşvik etmek, koçluk, mentorluk ve büyüme dahil olmak üzere birçok biçimde gelir. Birine ipleri öğretmek, cesaret verici sözler söylemek ve bu genç liderlerin sizin için sahip olduğu soruları yanıtlamak için zaman ayırın. Büyük liderler geri verir. Büyük liderler, hayatın her kesiminden farklı bir grup insanı bir araya getirebilir. Aslında, çeşitli kuruluşların yenilikçi liderler geliştirme olasılığı 1,7 kat daha fazladır.
Hizmetkar liderler kendilerinden daha fazlasını vermek zorunda oldukları için değil, istedikleri için verirler. Hizmetkar liderler şeffaf, dürüst ve evet, hatta savunmasızdır. Bu bir zayıflık gibi gelebilir, ancak aslında sizi bir lider olarak geliştirmenize ve başkalarının sizi sadece çekleri imzalayan kişi olarak değil, bir insan olarak görmelerine yardımcı olabilir.
