Müzik sadece ruhun gıdası, kalbin aynası ya da bir eğlence parçası değil. Aynı zamanda yaratıcılığı tetikleyebilen önemli bir unsurdur ve daha üretken olmamıza katkı sağlayabilir. İşimize daha iyi konsantre olabilmemizin yanı sıra stres hissiyatını da hafifleterek bizi güvenli limanlarda hissettirebilir.
Araştırmalar, çalışırken belirli müzik türlerinin bizim için yararlı olabileceğini ifade ediyor. Bazı müzik türleri öğrenmeye yardımcı olurken, bilgiyi işleme yeteneğimizi de geliştirirler. Kimi zaman dikkat dağıtıcı arka plan gürültüsünü engellemeye yardımcı olması için dinlediğimiz müzikler, kimi zamansa “Eureka! anları” yaratmak için beyin dalgalarımızla senkronize olurlar.
Peki üretkenliğimizi arttırmak için ne tür müzikler dinlemeliyiz? Gelin araştırmaların ön plana çıkarttığı altı müzik türünü ve nedenlerini inceleyelim.
Klasik Müzik
Şaşırmadınız değil mi? Araştırmacılar uzun zamandır klasik müzik dinlemenin insanların görevleri daha verimli bir şekilde yerine getirmelerine yardımcı olabileceğini iddia ediyor. “Mozart Etkisi” olarak adlandırılan bu teori, klasik müzik sanatçılarını dinlemenin beyin aktivitesini artırabileceğini, sağlık ve esenliği iyileştirmek için bir katalizör görevi görebileceğini öne sürüyor. Çeşitli araştırmalar, klasik müzik dinlemenin kişinin şekilleri manipüle etme ve uzaysal bulmacaları çözme yeteneğini geliştirdiğini doğrulamış.

Şarkı sözleri içeren şarkıların, odaklanmaya çalışırken dikkatinizi dağıttığı tespit edildiğinden, müzikte kelimelerin olmaması önemli bir faktör olabilir. Klasik müziğin sakinleştirici, rahatlatıcı ve stresi azaltmaya yardımcı olduğu da pek tabi bilinmekte. Bu müzik türünün öğrencilerin sınavlarında yüzde 12 daha iyi performans göstermelerine yardımcı olduğu da ortaya konulmuştur. Beethoven'ın “Für Elise”i gibi bazı seçimler, öğrencilerin daha uzun süre çalışmasına ve daha fazla bilgiyi akılda tutmasına yardımcı oluyor gibi görünüyor.
Çalışırken üretkenliği artırmak için kullanabileceğiniz diğer birkaç klasik müzik seçimi:
- Bach Klasik Müzik Çalma Listesi
- Konsantrasyonu Arttırmak için Mozart, Beethoven ve Bach Üçlüsünden Derlenen Klasik Müzik Çalma Listesi
- 6 Saatlik Mozart Piyano Klasik Müzik Çalışma Listesi
- Vivaldi'den hızlı-tempo "Four Seasons (Dört Mevsim)"
Doğa Sesleri
Çarpan dalgalar veya çağlayan bir dere gibi doğanın seslerini dinlemenin bilişsel işlevi ve konsantrasyonu geliştirdiği öne sürülmektedir. Doğa sesleri, akan su veya yağmur gibi yatıştırıcı sesler en iyi sonuçları verirken, kuş sesleri ve hayvan sesleri gibi daha sarsıcı seslerin dikkat dağıtabileceği ifade ediliyor.

Rensselaer Politeknik Enstitüsü'nde yapılan araştırmalarda araştırmacılar, doğal seslerin ruh halini ve odaklanmayı artırdığını keşfettiler. Araştırma, çalışanların çalıştıkları sırada arka planda doğa sesleri çaldığında daha üretken olduklarını ve daha olumlu duygulara sahip olduklarını açığa çıkartmış.
Bunun nedeni, doğa seslerinin, konuşan veya yazan insanlar gibi daha sert, daha dikkat dağıtıcı sesleri maskelemeye yardımcı olması olabilir. Araştırmacılar, çalışanların yalnızca görevlerde daha iyi performans göstermediğini, aynı zamanda sakinleştirici doğa seslerinin de bilişsel yetenekler üzerinde onarıcı bir etkisi olduğunu aktarıyorlar.
İşte denemek için bazı seçimler:
Sinematik Müzik
Yoğun bir film müziği, sadece yapılacaklar listenizle yüzleşiyor olsanız bile, ilham verici veya önemli bir şey yapıyormuş gibi hissetmenize neden olabilir. Arka planda çalan görkemli-epik bir film müziği, en sıradan görevleri tamamlarken bile dünyayı değiştiriyormuşsunuz gibi hissettirebilir, böylece konsantrasyonunuzu ve üretkenliğinizi artırabilir.

Sinematik müzik notaları sizi güçlü hissettirebildiği gibi moralinizi yükseltebilir ve ruh halinizi de iyileştirebilir. Bu nedenle, kendinizi yorgun ve bitkin hissediyorsanız, size ekstra motivasyon artışı sağlamak için epik tarzda sinematik bir müzik dinlemeyi tercih edebilirsiniz.
Denemek için bazı harika film müzikleri önerilerimiz şu şekilde:
Video Oyun Müzikleri
Garip görünebilir ama video oyunları için bestelenmiş müzikleri dinlemek, odaklanmanıza yardımcı olacak harika bir araç olabilir. Bir video oyununun her notası, tüm duyularınız için gelişmiş bir oyun deneyimi yaratmak üzere tasarlanmıştır ve müzik, bir ses kakofonisi tarafından dikkatiniz dağılmadan görevinize odaklanmanıza yardımcı olmak için özel olarak oluşturulmuştur.

Bu tür müziklerin genellikle sözleri veya insan sesi yoktur, ayrıca ilerlemenizi sağlamak için oldukça hızlı bir tempoya sahip olurlar. Video oyunlarının çoğu, bulmaca çözmeyi ve yoğun durumlarla uğraşmayı gerektirir. Bu nedenle oynarken aslında kendinizi simüle edilmiş stresli zorluklara maruz bırakırsınız. Video oyunları, kullandıkları müzikle mükemmel dengeyi bulmak için yeri geldiğinde çok fazla kaynak harcamaktadır.
Video oyun müzikleri, hayali dünyalarda gezinirken, görevinizi tamamlarken ve sıklıkla savaşırken sizi meşgul edecek şekilde bestelenmiştir. Bu müzik besteleri, sizi ileriye taşıyacak ve işlerinizi-günlük yapılacaklar listenizi tamamlama gücünü sağlayacak bir parça olabilir.
İşte deneyebileceğiniz bazı mükemmel video oyun müziklerinden seçimler:
- "Battlefield One"
- "Final Fantasy 7"
- "The Legend of Zelda: Ocarina of Time"
- "Assassin’s Creed 2"
- "Halo"
- "The Elder Scrolls V Skyrim"
- "Death Stranding"
50 ve 80 BPM Arasındaki Müzikler
Bazı araştırmalar, odaklanmanıza ve üretken olmanıza yardımcı olan şeyin müziğin türü değil, o müziğin temposu olduğunu öne sürüyor. Araştırmalar, dakikada 50 ila 80 vuruşlu müziklerin, yaratıcılığı ve öğrenmeyi geliştirebileceğini ifade ediyor.

Bilişsel davranışçı bir terapist olan Dr. Emma Gray, belirli müzik türlerinin faydalarını araştırmak için Spotify ile birlikte çalışmış ve 50 ila 80 BPM aralığında olan müzikleri dinlemenin beyni alfa durumuna soktuğunu tespit etmiş.
Uyanık olduğumuzda, genellikle beta olarak bilinen bir zihin durumundayızdır ve bu da beyin dalgası aktivitemizin 14 ila 30 HZ arasında olduğu yüksek bir uyanıklık durumuna tekabül eder. Beynimiz 7 ile 14 HZ arasına yavaşladığında ise daha çabuk kavrayan, daha açık ve daha az kritik olmamızı sağlayan daha rahat bir alfa zihin durumuna ulaşır. Bu zihin durumu, bilim adamlarının “Eureka! anlarımız” da dahil olmak üzere hayal gücümüzü, hafızamızı ve sezgimizi içeren faaliyetlerle ilişkilendirdiği durumdur.
Hatta aşina olduğunuz bir müzik dinlediğinizde, yalnızca kendinizi derin düşüncelere dalmış halde bulduysanız ve müziği gerçekten hiç duymuyorsanız bu durum, müziğin neden olduğu bir alfa halidir.
Aşina olduğunuz ve dakikada 50 ila 80 BPM ayarındaki şarkıları bulmak en iyi sonucu verebilir. Popüler şarkılar da dahil olmak üzere, bu aralıktaki bazı şarkılar:
- “Mirrors” - Justin Timberlake
- “Last Goodbye” - Jeff Buckley
- “The Lazy Song” - Bruno Mars
- “Chasing Pavements” - Adele
En Sevdiğiniz Müzikler
Aşina olunan müziklerden bahsetmişken böyle bir listede en sevdiğimiz müziklerin üretkenliğe ve yaratıcılığa etkisinden de bahsetmezsek olmaz. Araştırmacılar da en sevdiğiniz müzik türünü dinlemenin ruh halinizi ve üretkenliğinizi iyileştirebilecek bir etken olarak görüyor.

Miami Üniversitesi'nde müzik terapisi programında yardımcı doçent olan Teresa Lesiuk, müzikte kişisel seçimin, çalışırken ne dinleneceğine karar verirken, özellikle işlerinde orta düzeyde yetenekli olan insanlar için önemli olduğunu ifade ediyor. Araştırması, keyif aldıkları müziği dinleyen katılımcıların, dinlemeyenlere göre görevlerini daha hızlı tamamladıklarını ve daha iyi fikirler bulduklarını, çünkü müziğin kendilerini daha iyi hissetmelerine ve ruh hallerini iyileştirmelerine yardımcı olduğunu ortaya çıkartmış.
Bunun doğru olmadığı tek zaman ise katılımcıların dinlediği müziğin çok hızlı olması veya şarkı sözlerinin dikkatlerini çekmesi gibi dikkat dağıtıcı unsurları içeren faktörler.
Bir dahaki sefere bir evrak yığını ile uğraşmanız veya bir göreve odaklanmanız gerektiğinde, en sevdiğiniz melodileri açmayı unutmayın.
DİKKAT: Bu yazı Kiasmos dinlenirken yazılmıştır.